![](/media/lib/474/n-chemia2021-11cd0dc36d29a93460f635e68a3520fe.jpg)
Nobel z chemii za pomysł tak prosty i genialny, że aż dziwne, iż nikt wcześniej o tym nie pomyślał
6 października 2021, 11:27Tegoroczną Nagrodą Nobla z chemii podzielą się Benjamin List z Niemiec i David MacMillan z USA, zdecydowała Szwedzka Królewska Akademia Nauk. Nagrodę przyznano za rozwój asymetrycznej katalizy organicznej. Prace Lista i MacMillana mają olbrzymi wpływ na tworzenie nowych leków, a przy okazji czynią procesy chemiczne bardziej przyjazne środowisku naturalnemu.
![](/media/lib/503/n-stonehenge-475c91c1511abc798904578be068ec74.jpg)
Stonehenge: już ponad 10 000 lat temu ludzie regularnie użytkowali tamtejsze okolice
16 maja 2022, 06:02Archeolodzy z Uniwersytetów w Birmingham oraz Gandawie odkryli w okolicach Stonehenge setki dużych i tysiące mniejszych prehistorycznych jam. Jedna z nich, o średnicy ponad 4 i głębokości 2 metrów – wykuta w kredowym podłożu – to najstarszy znany nam ślad na użytkowanie przez człowieka ziemi w pobliżu Stonehenge. Dół powstał ponad 10 000 lat temu, we wczesnym mezolicie, gdy Wyspy Brytyjskie zostały ponownie zasiedlone po epoce lodowej.
![](/media/lib/530/n-murchinson2-ada426b478af34018719720d45473bee.jpg)
Skąd aminokwasy w meteorytach? Cegiełki życia mogły powstać dzięki promieniowaniu gamma
8 grudnia 2022, 11:04Jedna z najbardziej popularnych hipotez dotyczących pojawienia się życia na Ziemi mówi, że to meteoryty przyniosły na naszą planetę cegiełki życia, aminokwasy. Teraz hipoteza ta zyskała silne wsparcie. Japońscy naukowcy poinformowali na łamach ACS Central Science, że przeprowadzone przez nich eksperymenty wykazały, iż aminokwasy mogły powstać na wczesnych meteorytach w wyniku oddziaływania promieniowania gamma.
![](/media/lib/555/n-ocean-8b90c7550199348f806d25ca261fc2e5.jpg)
Ocean zmienia kolor. To skutek zmian klimatu
14 lipca 2023, 11:09W ciągu ostatnich 20 lat doszło do znacznych zmian koloru oceanów. To globalny trend, którego najbardziej prawdopodobną przyczyną jest globalne ocieplenie, informują naukowcy z MIT, brytyjskiego Narodowego Centrum Oceanograficznego, University of Maine i Oregon State University. Zmiany obejmują aż 56% oceanów, czyli powierzchnię większą niż powierzchnia wszystkich lądów.
![](/media/lib/586/n-gornictwo-7372b30623ebbe90f8d583c25ccbcae3.jpg)
Górnictwo zagraża ponad 4000 gatunków kręgowców
1 sierpnia 2024, 08:43Rosnący popyt na metale i minerały powoduje, że zagrożone jest istnienie ponad 4000 gatunków kręgowców. Problem staje się coraz większy z powodu zwiększającego się wydobycia minerałów potrzebnych do budowy systemów czystej energii. Minerały takie często bowiem znajdują się w miejscach o dużej różnorodności biologicznej. Naukowcy z Uniwersytetów w Sheffield i Cambridge informują na łamach Current Biology, że górnictwo oraz wydobycie ropy i gazu zagrażają 4642 gatunkom kręgowców.
Hormony stresu na zespół stresu pourazowego
18 września 2006, 10:22Zastrzyki z naturalnym hormonem stresu pozwalają, przynajmniej u myszy, złagodzić objawy zespołu stresu pourazowego.
![Ukośnik z rodzaju Xysticusautor: Olaf Leillingerlicencja: Creative Commons](/media/lib/4/1174500230_926754-c1fb912585089a63b67ad190e10fd200.jpeg)
Strachem można się zarazić
21 marca 2007, 17:59Możemy nauczyć się odczuwać strach, widząc przerażenie kogoś innego. W obu sytuacjach aktywowana jest bowiem ta sama część mózgu. Dlatego m.in. ludzie boją się węży albo pająków, mimo że bardzo rzadko lub nigdy się z nimi nie stykali (Social Cognitive and Affective Neuroscience).
![© Fir0002licencja: GNU FDL](/media/lib/15/1190368858_489311-cdaa9ade155302a02ff4069492823bd6.jpeg)
Cebula poprawia pamięć
21 września 2007, 09:59Cebula jest tak pospolitym składnikiem wielu dań, że przestaliśmy zwracać na nią uwagę. Tymczasem naukowcy z Hokkaido Tokai University w Japonii odkryli, że u osób, które cierpią na związaną najczęściej z wiekiem utratę pamięci, jedzenie lekko podgotowanej cebuli poprawia zdolność przypominania sobie różnych faktów.
![Skan mózgu za pomocą fMRI](/media/lib/24/1204806317_897835-2c6c216a75f1cdbb0b35a275936ffaab.jpeg)
Czytanie z mózgu
6 marca 2008, 12:21Jack Gallant, neurolog z University of California, wraz ze swoim zespołem opracowali technikę, która pewnego dnia może posłużyć do odtwarzania snów. Za pomocą funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI) są oni w stanie powiedzieć, na którym z wielu obrazków spoczął wzrok badanej osoby.
![delfin butlonosy](/media/lib/9/1180102292_674667-969d9eed1fb510d6f25e55fe832ebf00.jpeg)
Delfin pokaże, jak lepiej pływać... i latać
9 lipca 2008, 20:31Amerykański badacz informuje o badaniach, które pomogą zoptymalizować budowę wielu elementów aero- i hydrodynamicznych. Swoje wnioski wyciągnął na podstawie obserwacji zwierząt morskich.